SU DIGEI
27Mrz/110

Is efetus: is spètzias de sa coxina de su digei

 

Mancai su tìtulu fetzat pentzai a “sa proa de su coxineri” seus chistionendi sèmpiri de ainas de digei e, mi despraxit, no nci est a Antonella Clerica morighendi is pratus in sa consolle! S'acostamentu a sa coxina, perou, no est ghetau aici; difatis, chi is ingredientis fundamentalis chi unu digei bonu depit sciri a imperai funt tènnica, sceberu de sa mùsica e connoscèntzia de is ainas insoru, in sa pingiada tocat a nci ponni unu pogheddu de spètzias puru: est a nai is efetus. Flanger, delay, echo, chorus, ecc. funt nòminis connotus meda in dònnia genia de mùsica, imperaus sonendi sa ghitarra, sa trumbita e milli àterus ordìngius po donai de prus de arrichesa e bariedadi a su sonu. E oindii, puru in su mundu de su digei (sèmpiri prus liau a sa mùsica eletrònica e sperimentali) est pretzisu s'imperu de is efetus, ca sa tennologia s'agiudat in custa tenta; difatis, torrendi agoa de unus 10-15 annus, m'arragordu ca tocàt a s'imbentai collegamentus cun is pedalis po ghitarra opuru cun efetus mannus de cussus “a rack”. De prus, su mixer a duus canalis no portàt mai sa possibilidadi de fai su gioghitu “bessi-torra” (s'intregu de su sonu sicu chi ndi torrat efetau) e, duncas, si depiat sceberai beni comenti fai, poita ca su processamentu fiat, amarolla, apitzus de su “canali maistu” (tropu trumbullu po lassai unu canali lìmpiu). Lòmpius a su 2011 (ma de una pariga de annus giai) s'ùrtima cosa chi donat pentzamentus funt is efetus! Chi seus imperendi a unu DVS-sistema de discu digitali comenti a Traktor, Serato, Mixvibes, ecc. ddus teneus in su programa e abastat unu controlladori midi/usb po ddus manigiai beni; chi, imbecis, su mixer portat su “bessi-torra” eus a podi imperai efetus de cussus a rack, pedali o spècificus po digei, comenti a su Pioneer EFX-500, tanti po ndi nai unu. Ma, sigomenti ca m'amàchiu po custas cosas, nci seu arrennèsciu a mi comporai “s'urrei” de is mixer de scratch-digei cun efetus aìnturu: su PIONEER DJM-909. Cust'ordìngiu, in produsidura de su 2003 (impari a su DJM-707, sa versioni chena de efetus) sighit a essi s'arresùmini perfetu de mixer cun efetus; difatis portat su setori controlladori in mesu de is duus canalis, cun d-unu schermu a tocu e totu is manaxilis dedicaus. Eus a biri in su benidori, cun un'àteru post, primoris e fartas de donniuna de custas solutzionis e sa calidadi puru. Ma arragordai-sì chi tocat a essi coxineris bonus, ca tropu efetus (comenti acostumant imoi) ndi faint bessiri sa mùsica tropu saboria!

 

Lèssicu 0.8

 

BESSI-TORRA: in ingresu ddi nàrant "send-return". Est su tretu chi faeus fai a su sonu, imperendi is bessidas/intradas apòsitas de su mixer, po ddu intregai, po esèmpru, a unu rack de efetus o de processamentu de su sinnali.

(su) SONU SICU/SCIUSTU: comenti eus nau giai, imperendi a su bessi-torra, su sonu ndi bessit sicu e ndi torrat efetau. A-i custu puntu, cun is controllus apòsitus, podeus sceberai "cantu" efetu a ddi donai, su chi in ingresu est "wet-dry" e, duncas, cantu "sciustu" de efetu boleus chi siat su sonu.

(su) SISTEMA DE DISCU DIGITALI (DVS): pari-pari de DVS "Digital Vinyl System". Imperendi a unu discu a còixi (timecode) podeus controllai is sonus in sa computera; una scheda àudio ndi pigat su sinnali analògicu de su discu, ddu furriat a digitali de manera chi su programa potzat a ligi su sonu sighendi a su còixi chena de stentu e sighendi a is movimentus de su discu etotu, Apustis, sèmpiri sa scheda furriat a sinnali analogicu torra su sinnali digitali e ddu intregat a is canalis de su mixer. S'arresultau est chi sonaus is cantzonis in sa computera (.mp3, .wav, ecc.) comenti chi siant in su discu, puru chi est a còixi e no est sonendi diaderus. Est sa mellus solutzioni po chini, comenti su chi est scriendi, no no s'infogat nimancu po nudda cun is ligidoris de cd, is contralladoris midi/usb, ecc., e puru po su scratch, poita ca ddu podeus fai cun calisiollat sonu.

(su) SCHERMU A TOCU: su "touch-screen". Dònnia aina chi nosi pirmitit de imperai unu programa "tochendi" unu schermu, che a s'iPad, is telefuneddus, ecc.. Custa tennologia oindii est imperada meda puru in is ainas de digei.